Thực hiện Công văn số 93/PGDĐT-GHTH, ngày 04/4/2024, của Phòng GD-ĐT, chiều ngày 08/4/2024, Trường Tiểu học Gia Khánh đã tham gia về tổ chức Hội nghị sơ kết việc triển khai thực hiện giáo dục STEM của bậc Tiểu học năm học 2023-2024.

     Giáo dục STEM là mô hình giáo dục dựa trên cách tiếp cận liên môn, giúp học sinh áp dụng các kiến thức khoa học, công nghệ, kĩ thuật và toán học vào giải quyết một số vấn đề thực tiễn trong bối cảnh cụ thể. Hoạt động giáo dục STEM được thực hiện dưới 3 hình thức: Bài học STEM, hoạt động trải nghiệm STEM và nghiên cứu khoa học (Dự án STEM). Trong ba hình thức tổ chức hoạt động giáo dục STEM ở tiểu học nêu trên thì hình thức tổ chức dạy học Bài học STEM chiếm ưu thế chủ đạo.

     Trường Tiểu học Gia Khánh là 1 trong 5 trường được Phòng GD-ĐT huyện Gia Lộc lựa chọn triển khai tổ chức hoạt động giáo dục STEM trong nhà trường. Năm học 2023-2024, nhà trường xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục STEM tập trung chủ yếu vào hình thức thứ nhất: Bài học STEM.

     Bài học STEM là quá trình dạy học mà trong đó, dưới sự tổ chức của giáo viên, học sinh chủ động thực hiện các hoạt động học tập trong một không gian, thời gian cụ thể để giải quyết các vấn đề thực tiễn trên cơ sở vận dụng kiến thức, kĩ năng trong các lĩnh vực liên quan đến STEM, phù hợp với nội dung cụ thể trong chương trình các môn học như Tự nhiên và Xã hội, Khoa học, Công nghệ, Tin học, Toán, Mĩ thuật góp phần hình thành phát triển phẩm chất và năng lực cho học sinh.

     Để thực hiện hiệu quả việc tổ chức hoạt động giáo dục STEM theo hình thức Bài học STEM, ngay từ đầu năm học, sau khi được Sở GD-ĐT tập huấn, nhà trường đã tổ chức bồi dưỡng cho 100% giáo viên nhà trường về quy trình 5 bước và cấu trúc 3 hoạt động của Bài học STEM.

     * Quy trình 5 bước của Bài học STEM

     Bước 1: Xác định vấn đề (Giáo viên giao cho học sinh nhiệm vụ học tập chứa đựng vấn đề. Trong đó, học sinh phải hoàn thành một sản phẩm học tập hoặc giải quyết một vấn đề cụ thể với các tiêu chí đòi hỏi học sinh phải sử dụng kiến thức trong bài học để đề xuất, xây dựng giải pháp.)

     Bước 2: Nghiên cứu kiến thức nền (Học sinh sẽ tìm hiểu các thông tin liên quan để giải quyết vấn đề đặt ra ở HĐ1. Tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động học tích cực, tăng cường mức độ tự lực tuỳ thuộc từng đối tượng học sinh dưới sự hướng dẫn một cách linh hoạt của giáo viên. Khuyến khích học sinh hoạt động tự tìm tòi, chiếm lĩnh kiến thức để sử dụng vào việc đề xuất, thiết kế sản phẩm.)

     Bước 3: Đề xuất các giải pháp (HS đề xuất các giải pháp dựa trên các thông tin, kiến thức đã tìm hiểu được. GV tổ chức cho học sinh trình bày, giải thích và bảo vệ bản thiết kế kèm theo thuyết minh (sử dụng kiến thức mới học và kiến thức đã có); giáo viên tổ chức góp ý để học sinh nắm vững kiến thức mới và tiếp tục hoàn thiện bản thiết kế trước khi tiến hành chế tạo, thử nghiệm.)

     Bước 4: Chế tạo sản phẩm, thử nghiệm, đánh giá (Tổ chức cho học sinh tiến hành chế tạo mẫu theo bản thiết kế, kết hợp tiến hành thử nghiệm trong quá trình chế tạo. Hướng dẫn học sinh đánh giá mẫu và điều chỉnh thiết kế ban đầu để bảo đảm mẫu chế tạo là khả thi, đáp ứng các yêu cầu đặt ra.)

     Bước 5: Chia sẻ, thảo luận và điều chỉnh. (Tổ chức cho học sinh trình bày sản phẩm học tập đã hoàn thành; trao đổi, thảo luận, đánh giá để tiếp tục điều chỉnh, hoàn thiện).

     * Cấu trúc 3 hoạt động trong bài học STEM:

     Hoạt động 1: Mở đầu (Xác định vấn đề)

     Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới (Nghiên cứu kiến thức nền)

     Hoạt động 3: Luyện tập và vận dụng (Tìm giải pháp, chế tạo và chia sẻ)

     a) Đề xuất và lựa chọn giải pháp

     b) Chế tạo sản phẩm, thử nghiệm và đánh giá

     c) Chia sẻ, thảo luận, điều chỉnh

     Vào đầu năm học, các tổ chuyên môn đã tổ chức cho giáo viên trong tổ nghiên cứu nội dung chương trình các môn học và hoạt động giáo dục, lựa chọn xây dựng tên chủ đề, nội dung cần tích hợp trong chủ đề; xác định môn học chủ đạo, môn học tích hợp; xác định nội dung tích hợp có thể là kiến thức, kĩ năng (thông qua mục tiêu, yêu cầu cần đạt) của các môn học đang học hoặc/và đã học. Nếu phần lớn kiến thức để giải quyết vấn đề đặt ra trong chủ đề STEM tập trung trong một môn học thì có thể tổ chức thành bài học STEM và thực hiện thay thế bài học thông thường trong môn học đó (môn học này gọi là môn học chủ đạo). Trên cơ sở yêu cầu cần đạt của từng bài học, khối chuyên môn thảo luận, thống nhất nội dung, phương pháp, thời gian dạy; nguyên vật liệu cần chuẩn bị cho mỗi bài dạy và xây dựng Kế hoạch bài dạy chi tiết theo cấu trúc Bài học STEM.

     Trong năm học, mỗi giáo viên của nhà trường đã thực hiện ít nhất 02 tiết Bài học STEM. Học sinh tham gia các tiết học rất hào hứng. Các em chủ động tham gia các hoạt động học tập, tiếp thu kiến thức, giải quyết vấn để. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, các em đã vận dụng kiến thức, tạo ra những sản phẩm rất sáng tạo. Thông qua các hoạt động học tập, năng lực toán học, ngôn ngữ, khoa học, công nghệ, giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề của học sinh được hình thành và phát triển.

     Dưới đây là một số hình ảnh sản phẩm của các tiết học:

Bài và ảnh: Ban biên tập nhà trường